Hoe een HR-consultant met een externe blik teamdynamiek versterkt
Als HRM-consultant werk ik bij verschillende organisaties en teams. Dit biedt een waardevolle kans om met een frisse blik te observeren hoe mensen samenwerken. Mijn rol draait niet alleen om het optimaliseren van HR-processen, maar ook om het signaleren van dynamieken die teams versterken of juist belemmeren. Hoewel ik geen verandermanager ben, merk ik dat een externe blik helpt om samenwerking en sfeer binnen een team inzichtelijk te maken. In dit artikel deel ik hoe ik teamdynamiek analyseer en ondersteun, en hoe jij hier als HR-professional bewust mee om kunt gaan.
Hoe analyseer ik teamdynamiek?
Een team laat veel van zijn dynamiek zien in overleggen: wie neemt het initiatief? Worden beslissingen gezamenlijk genomen of door een selecte groep? Deze formele interacties geven waardevolle inzichten in de rolverdeling en besluitvorming binnen het team. Tegelijkertijd bieden informele momenten, zoals een lunch of een korte koffiepauze, extra context over de onderlinge relaties en samenwerking. Door beide aspecten te observeren, ontstaat een volledig beeld van de teamdynamiek.
Een interessant voorbeeld is de scheidslijn die ik soms zie binnen HR-teams tussen operationele en strategische rollen. Medewerkers die direct met managers en medewerkers werken, hebben vaak een ander perspectief dan degenen die zich bezighouden met beleid en processen. Dit kan leiden tot misverstanden of frustraties. Door dit bespreekbaar te maken of simpelweg de vraag wat de achterliggende gedachte is, draag ik eraan bij dat teams elkaar beter begrijpen en effectiever samenwerken.
Ik let binnen teams sterk op psychologische veiligheid: voelen medewerkers zich vrij om fouten toe te geven of kritische vragen te stellen? Dit is een essentiële factor voor een goed functionerend team. Door zowel formele als informele interacties te observeren, krijg ik inzicht in hoe veilig teamleden zich voelen om open te communiceren. Dit sluit aan bij Lencioni’s Teamdynamics Theory, waarin vijf niveaus van team functioneren worden benoemd: vertrouwen, conflict, betrokkenheid, verantwoordelijkheid en resultaatgerichtheid. De theorie beschrijft hoe vertrouwen de basis vormt voor effectieve samenwerking. Wanneer psychologische veiligheid ontbreekt, kunnen conflicten onopgelost blijven en neemt de betrokkenheid af, wat uiteindelijk invloed heeft op de resultaten van het team.
Door deze inzichten te delen en samen met het team te reflecteren op hun samenwerking, kunnen verbeteringen van binnenuit ontstaan. Vaak doe ik dit via de manager, zodat hij of zij hier zelf mee aan de slag kan. Zo draag ik bij aan positieve verandering zonder direct in de dynamiek van het team of de rol van de leidinggevende te treden.
Hoe ondersteun ik teams bij samenwerking?
Naast observatie is het van belang om teams bewust te maken van hun interacties en samenwerking. Dit doe ik door vragen te stellen die reflectie stimuleren, zoals: “Wat werkt goed binnen dit team?” en “Waar liggen nog verbeterkansen?”. Dit soort vragen helpen teamleden om hun eigen rol en bijdrage te overdenken.
In teams heb ik van dichtbij gezien hoe modellen zoals de DISC-persoonlijkheidsanalyse en Belbin’s teamrollen kunnen bijdragen aan meer inzicht in verschillende werkstijlen. Met deze kennis in mijn achterhoofd kijk ik als HR-consultant naar collega’s en teams, zodat ik mijn manier van communiceren en samenwerken beter kan afstemmen op de ander en effectiever kan aansluiten bij de teamdynamiek.
Het belang van informele verbindingen
Naast formele samenwerking spelen informele interacties een grote rol in teamdynamiek. Tijdens een gezamenlijke lunch of borrel leren collega’s elkaar buiten hun functieprofielen kennen, wat het vertrouwen versterkt. Dit helpt ook om conflicten sneller op te lossen en samenwerking soepeler te laten verlopen.
Onderzoek zoals de Social Exchange Theory benadrukt hoe wederkerigheid in relaties en vertrouwen bijdragen aan effectieve teams. Teams waarin medewerkers het gevoel hebben dat ze op elkaar kunnen rekenen, werken niet alleen efficiënter, maar ervaren ook meer werkplezier. Daarom moedig ik teams altijd aan om niet alleen te focussen op werkprocessen, maar ook ruimte te maken voor informele momenten.
Als HRM-consultant zie ik dagelijks hoe belangrijk een goede teamdynamiek is voor zowel het werkplezier als de effectiviteit van een organisatie. Je hoeft geen expert in verandermanagement te zijn om hier invloed op te hebben. Door bewust te observeren, reflectieve vragen te stellen en open communicatie te stimuleren, kun je als externe óf interne medewerker een positieve bijdrage leveren aan samenwerking en teamcohesie.
Met een frisse blik en kleine interventies kun je als HR-professional dus meer invloed hebben dan je misschien denkt. Wat neem jij mee naar je volgende teamoverleg?
Behoefte aan een frisse HR-blik in jouw organisatie?
De HRM-professionals van Reijn kunnen je op verschillende manieren ondersteunen op interim- of projectbasis of projectondersteuning en/of advies op afroep. Lees meer over onze HRM-expertise of neem contact met ons op.
