SW’ers door de Wnra vanaf 2020 ambtenaar. Wat verandert er?
Sociale Werkplaatsen hebben als doel om betaald werk te creëren voor mensen die (nog) niet zelfstandig het wettelijk minimumloon kunnen verdienen, bijvoorbeeld vanwege een beperking. Veel Sociale Werkplaatsen zijn onderdeel van gemeenten, gemeenschappelijke regelingen, stichtingen of verenigingen. Voor veel van deze organisaties gaat de Wnra gelden per 1 januari 2020, waardoor ze per die datum overgaan naar het Burgerlijk recht.
Het ambtenarenapparaat is druk bezig met deze omzetting. Voor de ambtenaren met een ambtelijke aanstelling is er al veel duidelijk en zitten de laatste voorbereidingen er bijna op. Toch werken er ook veel mensen vanuit de SW bij gemeenten. Wat verandert er voor hen door de Wnra?
Rechtspositie Sociale Werkbedrijven
Bij Sociale Werkplaatsen zijn vaak verschillende arbeidsvoorwaardenregimes van toepassing, hieronder de meest voorkomende op een rijtje:
- ambtelijke medewerkers, vallend onder de CAR/UWO;
- medewerkers met een rechtspositie waarbij de CAR/UWO grotendeels wordt gevolgd;
- medewerkers die vallen onder het toepassingsbereik van de participatiewet en die werkzaam zijn binnen het Sociale Werkbedrijf of die ter beschikking worden gesteld aan reguliere werkgevers
- medewerkers met een SW indicatie en vallen onder de SW cao.
Voor de CAR/UWO volgers betekent de Wnra onder andere de overgang van de oude ambtenarenwet (uit 1929) naar de nieuwe ambtenarenwet (2017). Van rechtswege wordt de aanstelling omgezet in een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht. In de wettekst staat hoe de overgang geregeld is en wat er moet gebeuren.
Definitie ‘ambtenaar’ nu en straks
Maar ook de SW’ers die via een arbeidsovereenkomst aan het werk zijn, gaan mee over. Dit komt door de veranderde definitie van ambtenaar. De oude definitie leerde ons dat een ambtenaar is degene die is aangesteld om in openbare dienst werkzaam te zijn en niet ambtenaar is als met degene een arbeidsovereenkomst naar burgerlijk recht is gesloten. De nieuwe definitie is breder en luidt: degene die krachtens een arbeidsovereenkomst met een overheidswerkgever werkzaam is.
Door de verandering in definitie vallen dus ook deze (groep 3 en 4 red.) SW’ers onder de Ambtenarenwet 2017 en zijn ze ambtenaar.
Wettelijke integriteitsregels gelden voor SW-medewerkers
Specifiek rondom integriteit is het zaak aandacht te hebben voor de ‘nieuwe’ SW doelgroep. Wanneer de Wnra in werking treedt, komen de regels over integriteit voortaan alleen nog in de wet te staan. De Ambtenarenwet 2017 vormt vanaf de inwerkingtreding van de Wnra het nieuwe wettelijke kader. De regels in de wet bepalen wat wel en niet toegestaan is; eigen regels zijn niet meer mogelijk, eigen beleid wel. In veel gevallen zijn medewerkers van de SW nog uitgezonderd van (lokaal) integriteitbeleid of gelden er andere afspraken voor deze groep. Dat gaat door de Wnra dus veranderen, de wettekst is leidend.
Gevolgen
Nu alle SW-medewerkers ook voor wat betreft integriteit onder de reikwijdte van de Ambtenarenwet 2017 vallen, heeft dit tot gevolg dat enkele zaken extra aandacht nodig hebben. Zo dienen SW-medewerkers bij indiensttreding de eed of belofte af te leggen en nevenwerkzaamheden, vermoedens van misstanden, giften, vergoedingen en beloningen waar nodig te melden aan de werkgever. Ook is er een strengere ontslagtoets ten aanzien van integriteit, één van de verschillen tussen ‘reguliere’ medewerkers en ambtenaren.
