Wat HR kan leren van het Zweedse werkklimaat
De Zweden hebben het goed voor elkaar. Naast IKEA hebben zij een bijzonder werkklimaat, waarbij werk-privébalans hoog in het vaandel staat. Ze staan wereldwijd bekend als één van de landen met de gelukkigste werknemers. En dat is geen toeval. De Zweedse werkcultuur draait om vertrouwen, balans en autonomie. Wat kunnen Nederlandse HR-professionals hiervan leren? En belangrijker: hoe vertaal je deze inzichten naar de praktijk van jouw organisatie?
1. Werk-privébalans is de basis van productiviteit
In Zweden is het heel normaal dat medewerkers om 17.00 uur de laptop dichtklappen. Lange werkdagen worden niet gezien als bewijs van inzet, maar als een teken van inefficiëntie. De gedachte: tevreden medewerkers presteren beter en blijven langer behouden.
Een centrale waarde hierin is Lagom — een typisch Zweeds begrip dat zich laat vertalen als niet te veel, niet te weinig, maar precies goed. Het staat voor balans, gematigdheid en leven binnen je grenzen. Deze mindset zie je terug in werktijden, pauzes en de manier waarop teams worden aangestuurd.
Tip voor HR: Stimuleer het bespreekbaar maken van werkdruk en overuren. Introduceer bijvoorbeeld een wekelijkse check-in waarin teams samen reflecteren op hun workload. Reijn ondersteunt organisaties bij het opzetten van zulke formats en het creëren van een cultuur waarin balans de norm is.
2. De kracht van Fika: verbindend pauzemoment
Een ander bekend begrip in Zweden is fika: een sociale koffiepauze waarin collega’s even echt de tijd nemen voor elkaar. Deze kleine momenten van verbinding hebben een grote impact op het werkgeluk en de teamdynamiek.
Tip voor HR: Zet ‘fika-momenten’ op de agenda als vast onderdeel van de week. Dit kan ook digitaal voor hybride teams. Wil je dit structureel aanpakken? Reijn denkt mee over het inrichten van een mensgerichte werkcultuur, waarin verbinding centraal staat.
3. Vertrouwen boven controle
De Zweedse werkcultuur is gebouwd op vertrouwen. Managers sturen op output in plaats van aanwezigheid. Medewerkers krijgen ruimte om hun werk zelf in te richten, wat het gevoel van eigenaarschap versterkt.
Concrete actie: Experimenteer met outputgericht werken. Stel duidelijke doelen, maar geef teams de vrijheid om zelf te bepalen hoe ze deze bereiken.
4. Focus op welzijn en duurzame inzetbaarheid
In Zweden ligt de focus sterk op welzijn en duurzame inzetbaarheid. Bedrijven investeren in gezondheidsprogramma’s, persoonlijke ontwikkeling en psychologische veiligheid.
Tip voor HR: Maak welzijn onderdeel van je strategisch HR-beleid. Denk aan een intern preventieprogramma of een vitaliteitsbudget. Reijn biedt ondersteuning bij het opzetten en implementeren van deze initiatieven, zowel via HR-consultants als interim leiderschap.
De kracht van het Zweedse model zit in eenvoud én consistentie.
Kleine aanpassingen in cultuur en gedrag kunnen al een groot effect hebben op werkgeluk, prestaties en het behoud van talent. Maar hoe haal je een beetje van die Zweedse mentaliteit — ook zonder een linkje met IKEA — naar ons koude kikkerlandje? Door de Lagom-mentaliteit gewoon eens toe te passen op kantoor. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn: neem wat vaker de tijd voor een kop koffie, met of zonder taart, samen met je collega’s. Sta bewust stil bij de balans tussen werk en privé. Past je functie en arbeidsduur eigenlijk nog wel bij je huidige levensfase? Natuurlijk hoeven we niet massaal over op een kortere werkweek, maar als zo’n klein moment van verbinding en reflectie bijdraagt aan een gezonder werkklimaat, dan is het zeker de moeite waard om het uit te proberen — gewoon op jouw werkplek.
Meer weten over hoe jouw organisatie deze inzichten in de praktijk kan brengen?
De HR-professionals en interim managers van Reijn helpen je graag met een frisse blik, praktische aanpak en oog voor wat jouw team echt nodig heeft. Ontdek hoe Reijn jouw organisatie kan versterken.
